Peiling IC-verpleegkundigen: snel naar 1.700 IC-bedden structureel niet realistisch

Het op korte termijn uitbreiden van het aantal IC-bedden naar 1.700 structureel is niet realistisch. Dit blijkt uit een V&VN-peiling waaraan ruim 1.100 IC-verpleegkundigen hebben deelgenomen. Ruim een kwart van de Intensive Care-verpleegkundigen beoordeelt de kwaliteit van de geleverde zorg tijdens de coronapiek in maart-april als onvoldoende. IC-verpleegkundigen hadden in deze periode meer patiënten onder hun hoede dan normaal: 85% soms tot vaak drie patiënten, 36% zelfs vier patiënten (één of twee patiënten per IC-verpleegkundige is gebruikelijk). Dat is door 69% als zwaar tot heel erg zwaar ervaren.

68% van de ondervraagden ervaart een grotere psychische belasting dan normaal, in de vorm van vermoeidheid, stress, slapeloosheid en gevoelens van machteloosheid en onzekerheid. Een overgrote meerderheid (79%) maakt zich zorgen over de voorgenomen uitbreiding van het aantal bedden: vanwege de gevolgen voor de kwaliteit van zorg én het tekort aan collega’s. Slechts 6% maakt zich geen zorgen.

Rowan Marijnissen, voorzitter V&VN IC: "Corona-patiënten hebben de zwaarst mogelijke verpleegkundige zorg nodig. Die wij zelf in fysiek en psychisch zware omstandigheden bieden. Er is de afgelopen maanden zonder twijfel een topprestatie geleverd. Maar we zijn in april dichtbij de grens gekomen van wat we in Nederland aankunnen. Als we over die grens heen gaan, kunnen we de kwaliteit niet meer garanderen en zullen er meer mensen sterven op de IC’s. Ook ben ik bang dat collega’s dan massaal gaan uitvallen."

Twee IC-patiënten per verpleegkundige is het maximum

Ruim driekwart van de respondenten geeft aan dat zij zorg kunnen verlenen aan maximaal twee patiënten gedurende een langere periode (> drie maanden). Voorwaarde is wel dat zij hierbij maximaal ondersteund worden door collega’s van andere afdelingen. Dit betekent dat het huidige aantal IC-bedden snel structureel verhoogd kan worden van de huidige 1.150 naar 1.350. Tijdens een piek kunnen IC-verpleegkundigen voor kortere tijd (minder dan 1 maand) wel drie patiënten tegelijk verplegen, vindt 57% van de respondenten.

Rowan Marijnissen: "Snel structureel opschalen naar 1.700 IC-bedden kan niet. Dan moet je eerst meer IC-verpleegkundigen opleiden en dat duurt anderhalf jaar. In april zaten we, met dank aan collega’s van andere afdelingen die ondersteunende taken uitvoerden, kort op 1.650 bedden. Maar er is een grens aan wat zij ons uit handen kunnen nemen. Meer én zwaardere patiënten dan gebruikelijk verplegen trek je een tijdje op adrenaline. Maar het is een illusie dat je het maandenlang op deze manier kan volhouden. Het is belangrijk dat we in Nederland het eerlijke verhaal hierover vertellen."

Niks over ons zonder ons

82% van de respondenten vond de samenwerking met artsen op de IC goed tot zeer goed. De samenwerking tussen IC-verpleegkundigen onderling werd door 94% als goed tot zeer goed beoordeeld. Daar staat tegenover dat slechts 26% werd betrokken bij beslissingen over bedbezetting en personele inzet, terwijl 92% aangeeft die betrokkenheid van belang te vinden. Marijnissen: "Het is cruciaal dat verpleegkundigen meepraten en meebeslissen over capaciteitsvraagstukken. En over de inzet en opleiding van ondersteunende collega’s. Verpleegkundigen doen het werk, wij weten wat wel werkt en wat juist niet. Niks over ons zonder ons."

Respons

De peiling stond open voor alle IC-verpleegkundigen, ook als zij geen lid waren van V&VN. 2.290 IC-verpleegkundigen hebben de vragenlijst ontvangen. 1.143 hebben de vragenlijst ingevuld. Dat is ongeveer een kwart van alle Nederlandse IC-verpleegkundigen.

Resultaten

Klik hier voor de resultaten van de peiling.