Samenvatting onderzoek Kwetsbaarheid: Een inventarisatie van meningen van verpleegkundigen over kwetsbaarheid

In het voorjaar van 2021 werd een vragenlijst over kwetsbaarheid (in het Engels ‘frailty’) uitgezet onder leden van V&VN Geriatrie & Gerontologie. Deze vragenlijst werd door 251 leden ingevuld. De meeste participanten waren verpleegkundigen (n=160), gevolgd door verpleegkundig specialisten (n=45) en anderen, waaronder verzorgenden (n=46).

Hieronder volgt een beknopte weergave van de belangrijkste resultaten: 
Kernwoorden van kwetsbaarheid: Bij kwetsbaarheid denken de meeste verpleegkundigen vooral aan fysieke achteruitgang, dementie en disfunctioneren. 

Domeinen van kwetsbaarheid: Voor verpleegkundigen zijn de belangrijkste domeinen van kwetsbaarheid: het fysiek, cognitief en sociaal domein. 

Oorzaken van kwetsbaarheid: Volgens verpleegkundigen wordt kwetsbaarheid met name veroorzaakt door geheugenproblemen, verminderde mobiliteit en een slechte voedingstoestand. 

Gevolgen van kwetsbaarheid: Als de drie belangrijkste gevolgen van kwetsbaarheid worden gezien: lagere kwaliteit van leven, in een neerwaartse spiraal terechtkomen en vroeger overlijden. 

Omkeren van het proces van kwetsbaarheid: Volgens het merendeel van de verpleegkundigen (74,4%) is het proces van kwetsbaarheid omkeerbaar. Hiervoor is vooral nodig: optimalisatie van de voedingstoestand, ondersteuning van de omgeving en verbeteren van de mobiliteit. 

Preventie van kwetsbaarheid: Bijna alle verpleegkundigen (98,0%) zijn van mening dat een preventieve aanpak van kwetsbaarheid zinvol is. Als meest geschikte preventieve maatregelen worden gezien: netwerken (betrekken van mantelzorger, huisarts), beweging en zinvolle dagbesteding. 

Aanpak van kwetsbaarheid: De meerderheid van de verpleegkundigen (82,9%) geeft aan dat kwetsbaarheid wordt behandeld in de instelling waar men werkzaam is. Ook behoort de aanpak van kwetsbaarheid bij veel verpleegkundigen (76,9%) tot hun takenpakket en wordt het ook als hun taak gezien (94,4%); 25,9% van de verpleegkundigen vindt dat een andere discipline meer te bieden heeft in de aanpak van kwetsbaarheid. 

Deze samenvatting is gebaseerd op het artikel ‘Nurses’ Opinions on Frailty’. Ben je hierin geïnteresseerd, stuur dan een mail maar secretaris.geriatrie@venvn.nl en sturen wij het volledige artikel naar je toe! 

Mocht je nadere informatie wensen over de resultaten van dit onderzoek, dan kun je contact met Robbert Gobbens (r.gobbens@venvn.nl).

Robbert wil iedereen hartelijk bedanken voor zijn/haar bijdrage aan dit onderzoek. En hij bedankt Tjeerd van der Ploeg voor zijn ondersteuning bij het uitvoeren van de analyses.