Signaal van ernstig huiselijk geweld? Melding verplicht

Afwegingskader voor melden kindermishandeling en huiselijk geweld moet zorgverlening verbeteren

<strong>De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling wordt aangepast. Vanaf 1 januari 2019 is het verplicht om signalen van ernstige kindermishandeling of huiselijk geweld te melden bij Veilig Thuis. Een nieuw afwegingskader, opgenomen in de meldcode, moet verpleegkundigen en verzorgenden hierbij helpen.

Tijdens het verplegen van een wond van een 12-jarige patiënte valt je op dat ze verschillende blauwe plekken heeft op haar arm en een niet-pluisgevoel bekruipt je. Je vraagt je af of hier sprake is van kindermishandeling. De stappen die je dan moet doorlopen staan duidelijk beschreven in de V&VN Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.

Verplicht melden

Voorheen kon je bij een vermoeden van bijvoorbeeld huiselijk geweld als zorgverlener kiezen of je zelf hulp ging organiseren of een melding deed bij Veilig Thuis. Daardoor werden volgens Hester Diderich, SEH-verpleegkundige en projectleider van het afwegingskader, teveel signalen niet doorgegeven. “Er was niet één vaste plek waar alles gemeld moest worden. Daardoor was er bij Veilig Thuis soms niets bekend over een bepaald gezin terwijl er al meerdere instanties of professionals bij betrokken waren.”

Maar dat kan vanaf 1 januari 2019 niet meer. Dan ben je in bepaalde situaties bij vermoedens van (kinder- of ouderen)mishandeling verplicht dit te melden, zodat slachtoffers sneller in beeld komen en blijven bij Veilig Thuis. Door de vragen van het afwegingskader in de meldcode te doorlopen; bij stap vier - het wegen van geweld - en stap vijf - een beslissing maken - moet meteen duidelijk zijn of je moet melden bij Veilig Thuis of dat het zelf bieden en/of organiseren van hulp ook tot de mogelijkheden behoort.

De ontwikkeling van dit afwegingskader heeft meerdere voordelen volgens Diderich. “Het zal de kennis van de meldcode bij de individuele professional vergroten. Het hebben van een vermoeden, is al genoeg om actie te ondernemen. Door te signaleren vergroot je het bewustzijn en kun je hier beter over communiceren en naar handelen. Verpleegkundigen en verzorgenden werken vaak vanuit een Florence Nightingale-gevoel en willen de situatie in zo’n gezin verbeteren. Maar soms zijn ze maar kort betrokken, omdat ze bijvoorbeeld op de spoedeisende hulp werken. En dan wil je er als professional wel op kunnen vertrouwen dat het goed komt.”

Verandering Veilig Thuis

Het afwegingskader moet er dus voor zorgen dat een slachtoffer sneller en beter bekend is én blijft bij Veilig Thuis. Daarnaast zullen de computers tussen de verschillende Veilig Thuis regio’s - aan elkaar - worden gekoppeld. Diderich: “Er was geen landelijk overzicht waardoor het kon gebeuren dat een gezin dat in Groningen bekend was bij Veilig Thuis, maar na een verhuizing naar Brabant van de ‘radar’ was verdwenen. “

"Oefenperiode"

De komende zes maanden kunnen zorgprofessionals met het afwegingskader gaan werken. Vanaf 1 januari 2019 is het verplicht. De V&VN meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling is al gedeeltelijk herzien maar zal nog volledig worden geactualiseerd. In de meldcode wordt ook nog informatie opgenomen over bijzondere vormen van geweld, zoals mensenhandel en ouderenmishandeling. Daarnaast zijn er sectorspecifieke zakkaartjes in ontwikkeling.

Afdelingen nauw betrokken

Het project actualisering van de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is in 2017 gestart met het inrichten van een projectgroep ven verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten namens verschillende afdelingen van V&VN. Onder andere de afdelingen V&VN Ambulancezorg, V&VN Kinderverpleegkundige, V&VN M&G - vakgroep Jeugdverpleegkundigen, V&VN Voorplanting, Obstetrie en Gynaecologie, V&VN Geriatrie & Gerontologie, V&VN Verzorgenden en Denktank GGZ zitten in de projectgroep. Zij hebben het afgelopen jaar hard gewerkt om tot het breed gedragen afwegingskader te komen voor alle verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten in Nederland.