Samen zorgen voor elkaar in een goed georganiseerd wijknetwerk

NIJMEGEN/EINDHOVEN – Een onderzoek van HAN University of Applied Sciences (HAN) en de Stichting Kwaliteit en Ontwikkeling Huisartsenzorg (KOH) toont aan dat een goede samenwerking in een wijknetwerk kan bijdragen aan de gezondheid en vitaliteit van inwoners. 

Een wijknetwerk is een breed netwerk van inwoners, vrijwilligers, professionals, beleidsmakers en financiers in een buurt, wijk of dorp. Samen ontwikkelen zij initiatieven om het welbevinden en de gezondheid van de bewoners te bevorderen. 

Samenwerken tussen professionals in de eerstelijns zorg met het sociale domein en met inwoners is niet vanzelfsprekend. Wat maakt nu of een wijknetwerk kans van slagen heeft? Het lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening en KOH komen met concrete adviezen over de samenstelling van zo’n team, de competenties en de manier van samenwerken. Deze adviezen, voor zowel wijknetwerken als beleidsmakers zijn gebundeld in factsheets en te vinden op de website van de HAN. 

Taakverschuiving binnen de huisartsenpraktijk, van huisartsen naar praktijkondersteuners, physician assistants en verpleegkundig specialisten, heeft tot nu toe de toenemende zorgvraag en het verplaatsen van zorg naar de eerstelijn kunnen opvangen. Steeds meer vragen zijn echter van niet- medische aard en bovendien neemt de personeelsschaarste toe. 

In de toekomst is een andere wijze van inrichten van de gezondheidszorg van belang om vragen van inwoners op te kunnen vangen. Ook vraagt dit om anders handelen van professionals. Het is belangrijk om samenwerking met het sociale domein en met de burger (nulde lijn) te versterken; deze samenwerking wordt nog onvoldoende benut. Zorg- en welzijnsvragen kunnen anders verdeeld worden tussen de eerstelijnszorg, het sociale domein en inwoners.  

Het onderzoeksproject, getiteld Samenredzaamheid, laat in een aantal casussen zien dat laagdrempelige bereikbaarheid van zorg- en welzijnsprofessionals leidt tot een eerdere signalering van problemen en meer gebruik van informele zorg en ondersteuning. In die gevallen is sprake van samenredzaamheid en vindt een taakverschuiving plaats vanuit de reguliere professionele voorzieningen naar inwonersinitiatieven. Daarbij moet natuurlijk goed gekeken worden naar ieders capaciteiten.  

Daarnaast is in het project Samenredzaamheid gekeken naar welke zorg- en welzijnsvragen vanuit de huisartsenpraktijk opgevangen kunnen worden in en door ‘de gemeenschap’. Het project toont aan dat dit vraagt om een goed georganiseerd netwerk van zorg- en welzijnsprofessionals, dat zij samen ook met inwoners vormgeven. Zo ontstaat wederzijds begrip en vertrouwen en kunnen zorg- en welzijnsprofessionals én inwoners elkaar versterken en bijdragen aan een toekomstbestendig gezondheidssysteem. 

Dit project van het Lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening is gefinancierd door het Ministerie van VWS en wordt samen met de Stichting Kwaliteit en Ontwikkeling Huisartsenzorg (KOH) uitgevoerd. Neem voor meer informatie contact op met het lectoraat Organisatie van Zorg en Dienstverlening met lector Miranda.Laurant@han.nl of telefonisch: 06 46 322 138