Verpleegkundig proces stap 6: Hoe zorg ik voor zinvolle evaluaties?

Evalueren is een essentieel kenmerk van methodisch handelen. Het is geen vrijblijvend onderdeel van het verpleegkundig proces, maar een continu proces van plannen, uitvoeren en zo nodig de resultaten en interventies aanpassen. Hoe zorg je voor een zinvolle evaluatie?

Resultaten behalen

De evaluatie in het wijkverpleegkundig proces is niet statisch. Vaak blijft het doel van de cliënt wel hetzelfde. De vraag is steeds: ben je nog op de goede weg om de geplande resultaten te behalen? Dragen de interventies die je hebt afgesproken nog voldoende bij aan het behalen van het doel en de resultaten? Moet het zorgplan misschien bijgestuurd worden?

Zonder voortdurende toetsing heeft doelgericht en planmatig werken geen zin. De vastgestelde diagnoses, gewenste resultaten en interventies zijn altijd gebaseerd op vooronderstellingen en daarmee hypothetisch van aard. Het is essentieel om na te gaan of ze ook opgaan voor jouw cliënt.

Wat moet je evalueren?

Evalueren is een proces van monitoren en bijstellen. Voorbeeldvragen voor de uitvoeringsevaluatie zijn:

• Waren de richtlijnen of voorschriften begrijpelijk en inzichtelijk geformuleerd?
• Is er volgens handboek, protocol, voorschrift of een andere erkende bron gewerkt?
• Zijn de juiste hulpmiddelen gekozen?
• Was er voldoende tijd beschikbaar en was het tijdstip voor de interventie juist gekozen?
• Is de rol van zelfzorg en mantelzorg voldoende tot uiting gekomen?
• Is er zorggedragen voor de continuïteit?
• Is er op tijd gedelegeerd en geconsulteerd?
• Is de relatie met andere hulpverleners duidelijk aangegeven?
• Is er rekening gehouden met de coördinerende rol van de verpleegkundige?

Herbeoordeling

Evaluatie van het doel en de resultaten leidt tot een herbeoordeling van je gegevens en het zorgplan. Als de wijkverpleegkundige professional met de cliënt vaststelt dat het doel en het resultaat zijn behaald, wordt de zorg afgesloten. Als de wijkverpleegkundige professional samen met de cliënt constateert dat het doel nog niet geheel behaald is, wordt op basis van het verpleegkundig proces opnieuw via het methodisch werken vastgesteld welke resultaten en doelen nog zijn te behalen.

Aandachtspunten

Het is aan de wijkverpleging om met de cliënt af te stemmen wat en op welke wijze de resultaten en doelen worden geëvalueerd. Als de uitkomsten systematisch worden vastgelegd en de werkwijze systematisch en doelgericht verloopt, wordt de zorg overdraagbaar en controleerbaar.

De kwaliteit van de rapportage laat nogal eens te wensen over. Er worden regelmatig zaken gerapporteerd die niet van wezenlijk belang zijn en/of al ergens anders zijn vastgelegd. Dit is niet zinvol en kan onnodig veel tijd kosten.

Dit artikel stond eerder op Kundig.nl en is met toestemming overgeplaatst naar het Kennisplatform van de V&VN-afdeling Wijkverpleegkundigen. Oorspronkelijke publicatiedatum: juni 2019. De website Kundig.nl is vanaf 31 maart 2023 niet langer te raadplegen.