Jaarverslag 2019

2019: Pas op de plaats

Begin 2019 was V&VN de grens van 100.000 leden gepasseerd. De stem van verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten begon steeds luider door te klinken in de media, in politiek Den Haag en in alle sectoren van de zorg. De peilingen waarmee V&VN de mening van haar leden ophaalde, genereerden steeds meer aandacht. En niet alleen aandacht, de stem van verpleegkundigen en verzorgenden zette zaken in beweging.

Zo werden de uitkomsten van de grote jaarlijkse arbeidsmarktpeiling – ‘Ik merk geen verschil’ – breed opgepikt in pers en parlement. Waar het ministerie van VWS na een jaar van actieplannen onder minister De Jonge de overwinning op de personeelstekorten wilde claimen, maakte de door 17.000 verpleegkundigen en verzorgenden ingevulde peiling duidelijk dat het probleem nog levensgroot aanwezig was. En dat je er niet komt met werving alleen. Want als je zo veel collega’s de zorg ziet verlaten, dan dweil je met de kraan open. Dat moet anders. Beetje bij beetje lukte het V&VN dit besef – en de noodzaak van meer zeggenschap, waardering en loopbaanperspectief voor verpleegkundigen en verzorgenden – tussen de oren van politiek en werkgevers te krijgen.

Op 5 juni veranderde echter alles. De samen met leden bepaalde en zorgvuldig gekozen thema’s - arbeidsmarkt, de juiste zorg op de juiste plaats, deskundig en bekwaam, invloed en leiderschap en beroepsprofielen – verdwenen deels naar de achtergrond.

Op die dag presenteerde minister Bruins van Medische Zorg en Sport zijn voorstellen voor de Wet BIG-II en de bijbehorende overgangsregeling. De rest is geschiedenis. Een deel van de achterban van V&VN was woedend. Omdat men zich niet in wet en overgangsregeling herkende: hun jarenlange ervaring werd niet erkend. Men was teleurgesteld dat V&VN met dit voorstel instemde. De steun voor wet en overgangsregeling werd door V&VN ingetrokken. De ledenpeiling in september 2019 bevestigde dat besluit. In totaal spraken 17.399 leden zich uit. Hiervan steunde 21 procent een mogelijke wet en vijf procent steunde de voorgestelde overgangsregeling. Het was duidelijk dat er onder onze leden geen draagvlak was voor de Wet BIG-II zoals voorgesteld.

Het leidde tot het vertrek van het bestuur en het als interim-bestuur aantreden van ondergetekenden. Ook de aanstelling van de directeur werd beëindigd. We kregen als bestuur bij ons aantreden de opdracht mee om een koers te bepalen over beroeps- en functiedifferentiatie die op de steun van zo veel mogelijk leden zou kunnen rekenen. Onze tweede opdracht was om samen met alle afdelingen en platforms te starten met ontwikkelen van een nieuw verenigingsmodel. Betrek de leden daar nauw bij, is het vertrekpunt. Daar staken wij onze tijd en energie met voorrang in, omdat Wet BIG-II liet zien hoe belangrijk het is dat we onze leden nauwer betrekken bij het bepalen van het beleid en onze standpunten.

Het lukte in het najaar van 2019 de rust te herstellen en langzaam weer op te krabbelen. Zoals de Engelsen zeggen: sadder but wiser. Want als BIG-II ons iets leerde dan is het dat je als beroepsvereniging alleen legitimiteit hebt als je écht namens je achterban spreekt. Als je écht alleen standpunten inneemt die door verpleegkundigen en verzorgenden gesteund en gelééfd worden. In een ledenvereniging zijn het de leden die samen bepalen. De vraag ‘wat vinden onze leden hiervan, hebben we dat expliciet gevraagd?’ galmt dagelijks door de gangen van het V&VN-bureau. Meestal gevolgd door de vraag: ‘en niet-leden dan, hebben zij er iets van mogen vinden?’

Dat vinden wij pure winst. In dit jaarverslag blikken we terug op 2019. We staan stil bij de thema’s die door de leden zijn aangedragen en welke resultaten daarbij behaald zijn. We hopen de vernieuwing van V&VN in 2020 tot een goed einde te brengen. Met een nieuwe, op de leden gerichte en meer door de leden bepaalde strategische agenda. Maar vooral stellen we vast dat het vorig najaar – hoe lang geleden lijkt dat alweer vanwege corona? - lukte om als vereniging weer op te krabbelen en fier voor alle verzorgenden, verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten van Nederland te staan.

Wij hopen in 2020 al onze tijd en energie te kunnen steken in datgene waarvoor wij aangetrokken zijn: onze leden in staat stellen hun vak op het hoogst mogelijke niveau uit te oefenen. Zodat Nederland de best mogelijke zorg krijgt. Dat is een opdracht die ons trots én nederig maakt.

Gerton Heyne en Conny van Velden
Bestuur a.i.