Invloed en leiderschap
De coronatijd heeft één ding duidelijk zichtbaar gemaakt: de zorg wordt beter wanneer verzorgenden, verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten meepraten en meebeslissen over het zorgbeleid. Tijdens de eerste golf kregen onze beroepsgroepen hier nog weinig kans voor, maar in de loop van het jaar zagen steeds meer zorgorganisaties het belang in van een verpleegkundige of verzorgende stem aan de beleidstafel.
Onze beroepsgroepen hebben in 2020 luid en duidelijk van zich laten horen. Aan bestuurlijke tafels, in de pers, bij de politiek, maar ook lokaal in hun eigen zorgorganisaties. We zetten ons voortdurend in om de waardering die er door corona voor ons vak is gekomen om te zetten in meer structurele professionele zeggenschap. Dat gaat niet vanzelf en vergt een lange adem. Daarom blijft het onderwerp professionele zeggenschap in 2021 als belangrijk thema op onze agenda staan.
12 mei Dag van de Verpleging
In de eerste maanden van de coronacrisis kregen zorgprofessionals veel waardering. Er werd door het hele land voor hen geklapt en er werden spandoeken opgehangen om hen te bedanken. Op 12 mei, de Dag van de Verpleging, werden verpleegkundigen en verzorgenden in het hele land op diverse manieren in het zonnetje gezet. In 2020 maakte de coronacrisis meer dan ooit duidelijk hoe onmisbaar verpleegkundigen en verzorgenden zijn. Daarom riepen we op: spreek je waardering uit voor die ene onmisbare verpleegkundige, verzorgende of verpleegkundig specialist. Aan deze oproep werd gehoor gegeven door het maken van meer dan 800 persoonlijke boodschappen aan onmisbare zorgprofessionals om op social media te delen. Onder meer cabaretier Youp van ’t Hek en minister van Gehandicaptenzaken Rick Brink spraken een videoboodschap in om hun waardering te uiten. En als klap op de vuurpijl spraken vier betrokken V&VN-leden - verzorgende Marita de Kleijne, wijkverpleegkundige Pauline Arts, IC-verpleegkundige Rowan Marijnissen en verpleegkundig specialist GGZ Ronald Touw - in een zoom-gesprek met Koning Willem-Alexander over werken in de coronacrisis.
Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraden
Naast waardering leidde corona ook tot een groeiend bewustzijn van het belang van zeggenschap en inspraak van professionals ten aanzien van de uitoefening van hun beroep. Dit leidde dit er niet vanzelfsprekend toe dat verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten die inspraak ook daadwerkelijk konden uitoefenen. Dit bleek onder meer uit een onder VAR-leden uitgezette COVID-VAR-monitor. V&VN organiseerde iedere twee weken digitale VAR-netwerksessies, waarin per keer 10-15 VAR-leden aansloten. Tijdens de digitale netwerksessies werden ervaringen en kennis uitgewisseld. Dit was vaak corona-gerelateerd, maar ging ook over andere onderwerpen rondom professionele zeggenschap. Ook van de telefonische spreekuren die V&VN organiseerde voor VAR-leden werd veel gebruik gemaakt.
Nieuwe community professionele zeggenschap
V&VN heeft in 2020 het VAR-platform en de initiatieven gericht op chief nursing officers (CNO’s) en chief nursing information officers (CNIO, gericht op de aansluiting van IT-toepassingen op de verpleegkundige en verzorgende praktijk) bijeengebracht in één nieuw platform. Daarmee hopen we bij te dragen aan het verder uitwisselen van kennis en ervaring. Eind 2020 werd besloten de samenwerking structureel te verankeren in de community professionele zeggenschap.
Ambassadeurs
Gedurende het hele jaar vonden trajecten plaats waarin verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten werden opgeleid om te kunnen optreden als ambassadeur van hun beroepsgroep. Zo volgden diverse verpleegkundig specialisten de door V&VN Verpleegkundig Specialisten georganiseerde Leergang strategie en positionering VS. Eenentwintig verzorgenden volgden een ambassadeurstraject en in de gehandicaptenzorg startte een traject van twaalf deelnemers (opgezet in nauwe samenwerking met de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk). De wijk- en dementieverpleegkundigen troffen voorbereidingen om begin 2021 van start te kunnen gaan met hun achtste ambassadeurstraject. Ook de jeugdverpleegkundigen gingen, na een tijdelijke stop in verband met corona, met een ambassadeurstraject aan de slag. De ambassadeurs lieten in de media regelmatig van zich horen om de ervaringen van onze beroepsgroepen te delen met de rest van Nederland en knelpunten aan de kaak te stellen.
Ledenpeilingen
Ook binnen V&VN werkten we er in 2020 aan om de stem van de leden beter te horen. Dat deden we onder meer door het organiseren van klankbordgroepen en het houden van ledenpeilingen. De uitkomsten gebruikten we voor het maken van eigen beleid en standpunten en voor het zo snel mogelijk ophalen van signalen uit de dagelijkse praktijk om een goed overzicht te krijgen van waar knelpunten ontstaan, en hoe ze kunnen worden opgelost. Die inzichten bespraken we vervolgens op de plekken waar er iets aan gedaan kan worden. Een greep uit de peilingen in 2020:
- In februari kon het voorstel ‘hoe verder na het intrekken van de Wet BIG-II’ rekenen op steun van de leden van V&VN. 8.359 leden deden mee aan de peiling.
- In februari vroegen we aan de leden of ze mee wilden doen met de vernieuwing van V&VN. 6.340 leden reageerden. 92 procent wil geïnformeerd worden over de vernieuwing. De helft hiervan wil ook zelf een bijdrage leveren.
- In april werd een grote coronapeiling gehouden onder de leden van V&VN over de tekorten aan beschermende middelen, de RIVM-richtlijnen, onbeschermd werken en psychische belasting. 10.096 leden vulden de peiling in.
- In mei bleek uit een peiling waaraan ruim 1.100 IC-verpleegkundigen deelnamen dat het op korte termijn uitbreiden van het aantal IC-bedden naar 1.700 structureel niet realistisch was.
- In mei 2020 peilden V&VN en seniorenorganisatie KBO-PCOB welke invloed het bezoekverbod had op bewoners van verpleeghuizen, hun mantelzorgers en andere naasten.
- Uit een peiling in augustus waar 588 IC-verpleegkundigen aan meededen bleek dat de voorbereidingen op de opschaling van de IC-capaciteit stroef verliepen.
- In september gaf 84 procent aan direct gebruik te willen maken van de voorrangsregeling bij het coronatesten. Slechts 37 procent was toen van plan de coronavaccinatie te gaan halen als die beschikbaar zou komen. De peiling werd ingevuld door 12.040 leden.
- In een peiling in oktober spraken 13.411 V&VN-leden zich in anderhalve dag uit: 85 procent wil dat er per direct strengere maatregelen komen. Zij wilden dat het kabinet direct zou ingrijpen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.
- Uit een peiling over knelpunten bij overdrachten van patiëntgegevens in oktober blijkt dat bijna de helft de overdracht die zij ontvangen een onvoldoende geeft. 729 leden uit het ledenpanel van V&VN vulden de peiling in.
- In november blijkt dat met name in de wijkverpleging de werkplek van verpleegkundigen en verzorgenden vaak onvoldoende rookvrij is. 1.210 leden namen deel aan de peiling.
Word lid en praat mee!
Samen met 105.000 leden maken we ons als beroepsvereniging sterk voor professionalisering van de beroepen verpleegkundige, verzorgende en verpleegkundig specialist. Leden horen, zien en helpen; dat is waar we als V&VN voor staan. Wil jij invloed hebben op hoe jouw beroep zich ontwikkelt? Word lid van V&VN.
