Wet zorg en dwang: met een gemankeerd team win je de wedstrijd niet

V&VN heeft zich de afgelopen periode druk gemaakt over een aantal tekortkomingen in de uitvoering van de Wet zorg en dwang (Wzd). We stonden daarin niet alleen. Ook de specialisten ouderenzorg en de werkgeversorganisaties ActiZ, Zorgthuisnl en VGN maken zich grote zorgen over de overhaaste en ondoordachte invoering van de wet. De minister heeft er daarom een overgangsjaar van gemaakt.

Niemand is tegen de wet, want we willen allemaal dat de inzet van dwang in de zorg heel goed geregeld is. Maar de randvoorwaarden om de wet behoorlijk uit te voeren zijn niet op orde. Afgelopen week stuurde minister Hugo de Jonge een lange brief aan de Tweede Kamer. Op maar liefst 11 pagina’s legt hij alle goede voornemens, zorgen en reparaties uit aan het parlement. Dat zijn heel veel woorden, maar veel wijzer worden we er niet van. Wij als V&VN niet en ook de andere betrokken beroeps- en brancheorganisaties niet.

In een overleg op het ministerie van VWS kreeg ik op een gegeven moment de vraag "maar wat is dan jullie belangrijkste bezwaar?" voorgeschoteld. Zuchtend dacht ik: heb je een uurtje? Maar ik probeerde het toch korter en bondiger te zeggen dan VWS in hun eindeloos lange brief:

VWS bedenkt een nieuwe wet. Die wet moet het beter maken voor de patiënt en de cliënt. De werkgevers zeggen de wet in principe te steunen, maar meer tijd nodig te hebben voor een goede invoering. De WZD-functionarissen, die een sleutelpositie innemen in de wet, zijn er in de wijk nog niet. Waardoor het hele idee van het volgen van een stappenplan al bij voorbaat onmogelijk is. Een gemiste kans is dat de verpleegkundig specialist de rol van WZD-functionaris niet mág vervullen. En de huisartsen hebben geen tijd om die rol op te pakken. Waardoor verpleegkundigen en verzorgenden er in de wijk alleen voor staan.

VWS zegt "We gaan het gewoon uitproberen, en dan zien we wel wat er gebeurt". Dat is makkelijk praten. Want ondertussen vragen artsen, verpleegkundigen en verzorgenden zich onzeker af waar ze in vredesnaam aan toe zijn. De juridische risico’s zijn voor hen nog steeds onduidelijk. De geruststelling van VWS -  de IGJ zal in het overgangsjaar 2020 heus een oogje dichtknijpen – stelt niemand gerust. Want geldt dit ook voor de (tucht)rechter?

Het komt me toch over als een verplichte oefenwedstrijd waarbij ons team geen keeper heeft. Dan weet je één ding zeker; een tikkie terug wordt een eigen doelpunt en dan ben jij de schlemiel.

Toch maar doorgaan, zegt VWS. Ik ben er niet gerust op. 11 pagina’s aan geruststellingen of niet. We blijven daarom onze zorgen uiten en samen met andere partijen oefenen we druk uit op VWS voor meer duidelijkheid!

Gerton Heyne
Interim-voorzitter bestuur V&VN

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.