Dilemma: kwetsbare cliënten die toch willen vasten tijdens de Ramadan

Deze week is de Ramadan van start gegaan. Dit jaar duurt die van 5 mei tot 4 juni. Tijdens de Ramadan vasten veel moslims van zonsopgang tot zonsondergang. Hoe doen verpleegkundigen en verzorgenden dat als hun patiënt of bewoner fysiek niet goed in staat is om te vasten, maar het toch wil? En wat betekent de Ramadan voor henzelf?

Bij Zorg Groep Elde (ZGE) weten ze precies hoe om te gaan met dit soort kwesties. In hun Wereldhuis wordt leefstijlgerichte en cultuurspecifieke zorg geboden aan mensen met lichamelijke problemen en/of dementie. Tradities, waarden en (geloofs)overtuigingen krijgen bij het Wereldhuis alle ruimte. Fadime Quobbane, verzorgende IG en al zes jaar werkzaam in het Wereldhuis, vertelt welke rol de Ramadan speelt in haar leven en dat van de bewoners:

“Onze bewoners die moslim zijn kunnen niet meer actief deelnemen aan de Ramadan. Hun gezondheidstoestand laat dat niet toe. Dat is geen probleem, want in de Koran staat dat je niet mee hoeft te doen als je ziek bent, of oud. Wel eren we deze geloofsovertuiging door er aandacht aan te besteden. We praten er regelmatig met de cliënten over en leggen uit waarom ze niet meer hoeven deel te nemen. Vaak herinneren cliënten zich opeens weer dat het Ramadan is en zeggen dat ze ook meedoen. Dat houden ze dan een uur vol en dan wordt er toch weer gegeten, of ze zijn het vergeten. Het Suikerfeest vieren we wel. Dan versieren we alles, krijgen de bewoners hun mooiste kleding aan en maken we extra zoetigheid klaar. Heel gezellig. Zelf doe ik wel mee met de Ramadan, maar dat levert geen problemen op. Ik leg mijn cliënten gewoon uit dat zij door hun gezondheid niet mee kunnen doen en dat ik daardoor geen kopje koffie met ze mee kan drinken. Dan gaan ze zich vaak ook nog verontschuldigen dat zij wel zitten te eten, terwijl dat natuurlijk helemaal niet nodig is.”

Nazire Duman, verpleegkundige, loopt in haar werk soms wel tegen problemen aan. “Sowieso zit je met de uren, tijdens de Ramadan eten we pas ’s avonds laat en dat is logistiek lastig. Gelukkig regelt de familie van de cliënt dan vaak de maaltijden. Wat wel lastig is, is als iemand per se vast wil houden aan de traditie, terwijl dat gezondheidstechnisch eigenlijk niet kan. Soms gebruiken mensen heel veel medicatie, of zijn ze dusdanig ziek dat deelname aan de Ramadan echt gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Ik adviseer dan nadrukkelijk om niet te mee te doen, maar uiteindelijk blijft het de eigen keus van de patiënt. Meestal is het de eerste dagen moeilijk, maar mensen snappen ook snel dat het niet gaat. En willen ze toch deelnemen, dan doe ik extra controles om alles goed in de gaten te houden. Zelf ik doe ik trouwens niet mee aan de Ramadan. Ik word er erg slap van en mijn weerstand gaat omlaag. Dat kan ik niet gebruiken in mijn werk.”

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.