Gezondheidsverschillen nemen toe, terwijl verpleegkundigen en verzorgenden minder tijd hebben voor preventie

Een ruime meerderheid van de verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten (60%) vindt dat gezondheidsverschillen onder patiënten en cliënten zijn toegenomen. Bijna de helft (45%) heeft minder tijd voor preventie dan vijf jaar geleden. Dat blijkt uit een peiling onder bijna 1.500 leden van V&VN. “Veel collega’s zien kansen om de problemen aan te pakken, maar hebben de tijd niet”, reageert V&VN-voorzitter Bianca Buurman.

Ze roept het nieuwe kabinet op om stevig te investeren in preventie en niet te bezuinigen op de publieke gezondheidszorg. “We moeten alles op alles zetten om de snel toenemende druk op de zorg door vergrijzing en oplopende gezondheidsverschillen de komende jaren een halt toe te roepen.”

Meer dan de helft van de verpleegkundigen en verzorgenden die hebben meegewerkt aan de peiling ziet in het dagelijks werk de gevolgen van de toegenomen gezondheidsverschillen.

Uit de peiling blijkt dat 86% van de verpleegkundigen en verzorgenden preventie als een kerntaak ziet binnen hun vak. Als de belangrijkste preventieve taken worden voorlichting of advies geven (76%), vroegsignalering (56%) en samenwerking met andere disciplines of instanties (50%) genoemd.

Toch heeft een groot deel van de respondenten (45%) minder tijd voor preventie dan vijf jaar geleden. Ongeveer een derde (32%) zegt dat de tijd gelijk is gebleven en slechts 11% heeft wel meer tijd voor preventie. “We vinden preventie steeds belangrijker, maar er is minder tijd voor. Dat wringt natuurlijk enorm”, benadrukt Buurman. “Preventie voorkomt onnodige kosten en leed. En het is nodig om de groeiende zorgvraag te verminderen.”

“Verpleegkundigen en verzorgenden zien dat patiënten en cliënten in een achterstandspositie zorg mijden, onder andere omdat ze zorg niet kunnen betalen. Dat levert schrijnende situaties op”, zegt Buurman. “Het is noodzakelijk dat we werken aan bestaanszekerheid. Andere belangrijke factoren zijn leefstijl, mentale gezondheid en dat iedereen toegang kan krijgen tot de nodige zorg. Dat helpt bij het verkleinen van de gezondheidskloof. Het is mooi dat de nieuwe coalitie preventie in het hoofdlijnenakkoord als prioriteit aanmerkt, maar het is zorgelijk dat ze tegelijkertijd 300 miljoen wil bezuinigen op de publieke gezondheid.”

Ze vervolgt: “In ons verkiezingsmanifest pleiten we voor een gezonder Nederland. Maak afspraken voor de lange termijn om preventie duurzaam te bevorderen en wettelijk te verankeren. En verdubbel jaarlijks juist het preventiebudget van gemeenten en zorgverzekeraars.”

Meerderheid ziet kansen

Buurman: “We moeten alles op alles zetten om de snel toenemende druk op de zorg door vergrijzing en oplopende gezondheidsverschillen de komende jaren een halt toe te roepen.” En daarvoor zijn veel mogelijkheden. Ook juist vanuit de rol vanuit onze achterban. De verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten die de peiling invulden, zien kansen voor preventie die nu nog niet worden benut, zoals: