Handreiking Indicatieproces Kindzorg: samen beslissen

V&VN-afdeling Kinderverpleegkunde en Kinderverpleegkunde.nl hebben vandaag de Handreiking Indicatieproces Kindzorg gepubliceerd. De handreiking is een beroepsnorm én een hulpmiddel voor kinderverpleegkundigen. Hoe inventariseer je samen met kind en ouders de zorgvraag en de hulpbehoefte? Hoe kom je tot een indicatie voor de Zorgverzekeringswet? De bedoeling van de handreiking is om hier meer eenduidigheid in te brengen. Gerda van Bergen: “Hoe beter wij indiceren, hoe duidelijker het wordt wat de hulpbehoefte en de zorgvraag zijn, hoe minder discussie er hoeft te zijn over indicaties. Daar doen we het voor, zodat kind en ouders de best mogelijke zorg krijgen.”

Sinds 2015 zijn kinderverpleegkundigen verantwoordelijk voor de indicatie van kindzorg thuis. De manier waarop er geïndiceerd wordt is nog niet eenduidig, en indicaties zijn niet altijd volledig onderbouwd. Hierdoor weten betrokkenen, zoals kind en gezin, zorgverleners en zorgverzekeraars, vaak niet goed waar ze aan toe zijn. Veel gezinnen met kinderen komen vervolgens in de knel wanneer indicaties met een PGB naar beneden worden bijgesteld door een zorgverzekeraar. Van Bergen: “De handreiking moet meer eenheid brengen in hoe kinderverpleegkundigen indiceren. Juist om deze problemen in de toekomst te voorkomen. Met de handreiking zeggen wij als kinderverpleegkundigen: dit is hoe wij werken, dit is hoe je indicaties moet beoordelen.”

Twee commentaarrondes

De handreiking is een beroepsnorm en een hulpmiddel door en voor kinderverpleegkundigen – geschreven door tien collega’s en in twee rondes van commentaar voorzien door 70 andere collega’s. Manuela Oplaat, bestuurslid van Kinderverpleegkunde.nl en één van de auteurs van de handreiking: “Kindzorg is teamwork. Een indicatie stel je in nauwe samenwerking met elkaar. Daarom hebben we vertegenwoordigers van ouders en patiëntenverenigingen en andere betrokkenen in meerdere rondes en gesprekken gevraagd op conceptversies van de handreiking te reageren.”

Regie ligt bij ouders

Oplaat: “We hebben ontzettend waardevolle gesprekken gevoerd. Het werd ons snel duidelijk dat we in het eerste concept onvoldoende duidelijk hadden gemaakt dat de regie over het zorgproces bij de ouders en het kind ligt. Dat staat nu veel duidelijker in de handreiking. Ouders houden de regie en wij kunnen ze daarbij ondersteunen. Door samen met hen te kijken welke zorginzet nodig is, en hoe we die het beste kunnen organiseren.”

Samen verder, evaluatie in 2021

V&VN Kinderverpleegkundigen en Kinderverpleegkunde.nl zullen de handreiking in 2021 evalueren, en daar alle belanghebbenden weer bij betrekken. Van Bergen, voorzitter van V&VN-afdeling Kinderverpleegkundigen: “De handreiking is niet ‘af’: de praktijk zal in de toekomst ongetwijfeld leiden tot nieuwe inzichten en dus tot verdere aanpassingen. Ook willen we nu aan de slag met de ontwikkeling van een Toolbox, met hulpmiddelen als vragenlijsten om te helpen bij de inventarisatie van de zorgvraag, en scholingen en e-learnings. Wij willen hierin graag blijven optrekken met de partijen die we tijdens het schrijven aan de handreiking gesproken hebben. Met als gezamenlijk doel: eenduidiger en kwalitatief betere indicaties.”

Duiding Zorginstituut

Het Zorginstituut Nederland heeft een verduidelijking gepubliceerd van bepaalde begrippen die van groot belang zijn bij de indicatiestelling. Het gaat om: het proces van indicatiestelling, ouderlijke zorg en ouders als informele zorgverleners binnen de Zorgverzekeringswet. In de verduidelijking gaat het Zorginstituut ook in op de gewenste rol van de verschillende partijen die betrokken zijn bij de indicatiestelling kindzorg.