‘Ik blijf ook mentaal gezond doordat ik mijn vak zo leuk vind’

Actief is ze bijna altijd geweest. Paardrijden, hardlopen, bergwandelen: sporten die naar eigen zeggen goed bij haar pasten en dus goed vol te houden waren. Maar even belangrijk als fysieke inspanning vindt Gillian Kreugel (66) uitdagingen in het leven zoeken. Voor de diabetesverpleegkundige en mindfulnesstrainer, tot voor kort ook in het Universitair Medisch Centrum Groningen, zijn er dan ook veel dingen die haar hebben geholpen ‘over het algemeen blij en gezond’ de eindstreep van haar loopbaan te halen. Vorige maand ging ze officieel met pensioen.  

“De eerste twintig jaar van mijn leven was ik er niet mee bezig om fysiek fit te blijven. Integendeel. In 1973 begon ik met de inservice-opleiding. Ik was zeventien en woonde met collega's in een zusterhuis. Te veel drinken, al die dingen”, vertelt ze lachend. Wel reed ze toen al paard. “Op het moment dat je kinderen krijgt, maar zeker later door mijn werk als diabetesverpleegkundige, werd ik bewuster van het belang om lichamelijk gezond te blijven. Uiteindelijk is dat tot nu toe gelukt. Door goede genen wellicht, door geluk, bewegen en gezond eten. Maar ook door af en toe uit de band te springen, dankzij lieve en steunende familie en vrienden, en door mezelf uit te dagen, nieuwe dingen te doen.” 

‘Er was zorg voor elkaar’ 

“Hoe ik over het algemeen blij en gezond de eindstreep van mijn loopbaan heb gehaald, is toch dankzij mijn vak. Dat past gewoon bij me. Ik vind het prettig om mensen gedurende een langere tijd te steunen en te begeleiden. Sommige van hen heb ik als kind leren kennen en hebben nu zelf kinderen. Ook ben ik nieuwsgierig en altijd blijven doorleren. Dat heeft mij steeds nieuwe mogelijkheden gebracht. 

Toen ik eenmaal jonge kinderen had, was het vak van diabetesverpleegkundige in opkomst. Op een dag zag ik een vacature voor een baan als diabetesverpleegkundige waarbij ik tijdens kantoortijden kon werken. Dat was in onze gezinssituatie handiger. Uiteindelijk bleef ik dit vak voor de rest van mijn werkzame leven uitoefenen. Doordat ik mijn werk zo afwisselend en leuk vind, heeft mij dat ook mentaal gezond gehouden. Elke dag en elk mens was anders. Natuurlijk is dat ook afhankelijk van waar je werkt en van je team. 

Door veel veranderingen na mijn zestigste vond ik de laatste jaren soms niet makkelijk, zoals de invoering van het elektronisch patiëntendossier (EPIC), veel nieuwe diabeteshulpmiddelen en uitleessystemen, en de diabetesregulatie bij ernstig zieke mensen die waren opgenomen. Het was ook veel tegelijkertijd. Dan is het des te fijner als er collega's zijn die je helpen. Er was zorg voor elkaar.” 

'Het doet niks, is een gedachtekronkel’

Met het bedrag dat Gillian had ontvangen voor het schrijven van een boekje over diabetes en zelfcontrole is ze in 2011 een opleiding tot mindfulnesstrainer gaan doen. “Ik had eerder zelf een training gevolgd en dit leek me mooi voor de patiënten én voor mijzelf. Ik ben vervolgens trainer geweest bij onderzoeksprojecten: individuele mindfulness voor chronisch zieken, groepstrainingen voor vrouwen met de BRCA gen-mutatie en mensen met diabetes. Sinds enkele jaren geef ik twee keer per jaar een negen weken durende mindfulnesstraining aan personeel van het UMCG. Hiervan hebben al veel verpleegkundigen gebruikgemaakt.”

“In het begin van een mindfulnesstraining leg ik de groep uit dat ze tijdens de training niet hoeven te kijken of het helpt. Anders kun je halverwege met een gedachtekronkel zitten: het doet niks. Aan het eind van het traject evalueer ik pas. Hoe is het nu? Deelnemers zijn na afloop vaak heel blij. De training kan mensen leren eerder hun grens te voelen en ‘nee’ te zeggen. 

Dat is heel belangrijk, maar ook zo moeilijk! Want verpleegkundigen realiseren zich goed dat wat ze zelf niet doen, een ander moet doen – iemand die het misschien zelf ook moeilijk heeft. Ze zijn dus soms bang dat begrenzen ten koste gaat van een patiënt of collega. Het is daarom fijn dat de cursisten in hetzelfde ziekenhuis werken: vaak is er tijdens de training begrip voor elkaar, maar ook herkenning. Je bent niet de enige die ervaart dat het pittig is. Dat helpt.” 

Herregistreren 

Op maandagavond 21 november gaf Gillian in het UMGC haar allerlaatste mindfulnesstraining aan een groep collega’s, voornamelijk verpleegkundigen. Intussen heeft ze zich laten herregistreren. “Ik vind mijn vak gewoon heel leuk en wil er misschien nog niet helemaal mee stoppen. Al wil ik niet terug naar wat ik tot mijn pensionering deed. Die jaren zijn heel fijn afgerond en kijk ik heel dankbaar terug naar de kansen die ik heb gehad, mijn collega’s en de patiënten.”

Bron: V&VN Magazine 4-2022 | Tekst: José Bernard | Beeld: Tryntsje Nauta