Als seks niet het probleem is

Steeds vaker zie ik jongeren op het spreekuur die zeggen dat ze problemen ervaren op het gebied van seksualiteit. Opvallend is dat de seks zelf vaak niet het probleem is. Meestal is er iets anders aan de hand.

Timo (20) komt op soa-consult. Tijdens het intakegesprek met een collega heeft hij diverse seksuele problemen aangevinkt: erectieproblemen, moeite met klaarkomen, minder zin in seks. Mijn collega heeft me gevraagd of ik hierover met hem in gesprek wil gaan. En zo zit hij nu bij mij aan tafel.

Timo* is een knappe, charmante jongen met een vlotte babbel. Ik nodig hem uit om zijn verhaal te doen. “Ja, het is een beetje gek om het ineens hierover te hebben… Maar ik kom dus gewoon nooit klaar als ik seks heb met een meisje. Of nou ja, klaarkomen is misschien één of twee keer gelukt, maar het is eigenlijk altijd een struggle. En ik vind dat eerlijk gezegd steeds frustrerender. Als ik mezelf aftrek, gaat het wel altijd goed.”

Gelukstreffer

Timo hoopt dat dit gesprek hem meer inzicht geeft en handvatten biedt om met zijn seksuele problemen om te gaan. “Kun je mij eens meenemen in wat er anders was toen het wél lukte om klaar te komen tijdens de seks?”, vraag ik. Timo vindt dit een lastige vraag. “Gelukstreffer, denk ik”, zegt hij.

Ik lijk iets bij hem te raken, want zijn stem verandert en hij ontwijkt mijn blik. “Ik voel me denk ik gewoon nooit echt aangetrokken tot de meisjes met wie ik in bed beland. Ik hoef ook nooit moeite voor ze te doen. Ik krijg zoveel aandacht, en dat bedoel ik echt niet arrogant hoor!”

“Weet je”, vervolgt hij, “ik ben eigenlijk superverlegen. Je had me in de eerste klas moeten zien. Slungelige jongen, weinig vrienden. Ik heb echt zo hard aan mezelf gewerkt! En nu ziet iedereen mij ineens staan. Maar het is ook megahard werken om altijd maar de gezellige, charmante jongen uit te hangen. Ik denk dat ik nog nooit echt mezelf ben geweest in contact met iemand anders. Ik durf dat ook niet, bang dat ze me toch weer afwijzen.”

Timo vertelt dat hij als kind een vechtscheiding heeft meegemaakt en daarin weinig ondersteuning heeft ervaren. De band met zijn ouders is slecht, vooral die met zijn vader. Hij kreeg weinig ruimte om zichzelf te zijn en is zich erg gaan aanpassen. Om toch leuk te worden gevonden, is hij veel gaan sporten. Eigenlijk speelt hij elke dag een rol die mensen om hem heen blijkbaar aantrekkelijk vinden. Terwijl Timo veel meer behoefte heeft aan oprecht contact.

Oprecht contact

We zoomen samen in op zijn vroegere ervaringen en zijn wensen en komen tot de conclusie dat hij mogelijk meer heeft aan een therapeut of coach. Die kan hem helpen om te werken aan zijn zelfbeeld en het durven aangaan van oprechte contacten. “Mevrouw, eigenlijk had ik deze uitkomst wel verwacht”, zegt Timo. “Ik had het denk ik alleen nodig om het eens te horen van een professional. Het is tijd om voor mezelf te kiezen. Echt superbedankt!”

Timo is geen uitzondering. In gesprek met cliënten merk ik vaak dat grote druk om erbij te horen, prestatiedruk op school of werk of andere mentale worstelingen de voornaamste reden zijn dat ze op seksueel gebied problemen ervaren. Heel logisch. Want als je jezelf niet kunt ontspannen en bijvoorbeeld moeite hebt om te communiceren, wordt ook de seks heel ingewikkeld. Het maakt meteen duidelijk dat praten over seks heel belangrijk blijft.

*Om privacyredenen is Timo niet zijn echte naam.