Nieuwe ramingen: tekorten gespecialiseerd verpleegkundigen onverminderd groot

Er worden nog te weinig nieuwe gespecialiseerd verpleegkundigen opgeleid. Dit blijkt uit de nieuwste raming van het Capaciteitsorgaan over de FZO-beroepen en de ambulanceverpleegkundige. Het Capaciteitsorgaan stelde bij de vorige raming, twee jaar geleden, al vast dat er grote tekorten waren en dat het aantal opleidingsplaatsen fors omhoog moest. Die tekorten zijn niet ingelopen. Werkgevers halen de gewenste instroom niet. Er wordt te weinig opgeleid om aan de zorgvraag te voldoen. Het aantal gespecialiseerd verpleegkundigen is zelfs afgenomen: er zijn er in 2020 bijna 1% minder van dan in 2018.

Het Capaciteitsorgaan ziet twee problemen. Het aantal gespecialiseerd verpleegkundigen dat ouder is dan 60 neemt relatief toe. Ook is onder jongeren de uitstroom groter dan de nieuwe instroom. De beroepsgroep vergrijst en ontgroent dus. Tegelijkertijd is de verwachting dat de zorgvraag juist verder zal stijgen door onder andere een grotere en vergrijzende bevolking. Het Capaciteitsorgaan adviseert voor de meeste beroepen dan ook meer op te leiden dan de afgelopen jaren.

Grootste tekorten

Bij alle beroepen is het aanbod ruim lager dan de huidige zorgvraag, er zijn bij alle beroepen moeilijk vervulbare vacatures. De grootste tekorten doen zich voor onder IC-, kinderoncologie- en ambulanceverpleegkundigen. Zo is vergeleken met 2018 het aantal IC-verpleegkundigen afgenomen met 109 collega’s. Voor 8,5% van de functies voor deze groep staat een vacature open. Hoopgevende signalen zijn er ook: zo worden er meer SEH- en oncologieverpleegkundigen opgeleid.

V&VN: Niet beknibbelen op opleidingen

V&VN vindt dat er daarom meer geïnvesteerd moet worden in het opleiden van verpleegkundigen. Gerton Heyne, voorzitter van V&VN: “We leiden te weinig op en dat moet anders, hoe moeilijk dat ook is. Het vinden van geschikte kandidaten voor de opleidingsplekken, de fysieke beperkingen van de anderhalve meter maatschappij, de grote werkdruk onder de huidige verpleegkundigen – het ontslaat ons niet van de plicht om te blijven investeren in nieuwe collega’s. Anders wordt het probleem op termijn alleen maar groter. We moeten opleiden echt zien als een toegevoegde waarde en niet als een belasting. CZO flexlevel, waarbij je versneld opleidt op basis van eerder verworven competenties, kan helpen. Net als een regionale aanpak waarbij je met elkaar samenwerkt in plaats van elkaar op de schaarse studenten te beconcurreren. En we moeten natuurlijk blijven inzetten op behoud. Om te voorkomen dat de huidige verpleegkundigen vertrekken én om nieuwe verpleegkundigen op te kunnen leiden! Meer waardering, zeggenschap en loopbaanperspectief dus.”

Om de twee jaar

In het Capaciteitsorgaan werken werkgevers (zij leiden op) en beroepsorganisaties samen. Om de twee jaar wordt in kaart gebracht hoeveel gespecialiseerd verpleegkundigen (en enkele andere beroepen) moeten worden opgeleid. Het advies nu is: 2.856 opleidingsplaatsen (voorkeursadvies) voor verpleegkundige vervolgopleidingen van het FZO en de Ambulanceverpleegkundige. Meerdere afdelingen van V&VN hebben input geleverd voor de raming.