Ook de schuldige heeft een verhaal

“Wanneer mag ik weg?” We hebben net uitgebreid gesproken over je dagprogramma en pas nu klinkt je stem echt duidelijk. Je antwoorden op mijn eerdere vragen bleven beperkt tot een binnensmonds gemompel. Veel verder dan “ja”, “nee” en “geen idee” kwam je niet.

Je vindt het lastig je mening te verwoorden en het lukt je niet goed je dagen zelf te vullen. Oogcontact lijk je liever te vermijden. Maar nu stel je de vraag waar het jou écht om gaat. Je wilt naar huis, liever gisteren dan vandaag.

Zoals je hier nu zit - ineengedoken, schouders laaghangend, een initiatiefloos hoopje mens - is het lastig me voor te stellen dat jij de agressieve man bent die een aantal maanden terug met grote overmacht moest worden opgepakt. Je wilt niet praten over wat er die nacht precies is voorgevallen, maar vertelt me wel dat je je ontzettend angstig hebt gevoeld. Wat was je bang dat hetzelfde zou gebeuren als toen je nog een kleine jongen was. In blinde paniek sloeg je om je heen, want je wist slechts één ding zeker: díe pijn wilde je nooit meer voelen.

Ik werk nog maar net als behandelaar op de forensisch psychiatrische afdeling waar jij bent opgenomen. Door naar jou te luisteren, leer ik dat er altijd een verhaal schuilgaat achter de schuld. Een combinatie van langdurig slaapgebrek, stress en een intense herbeleving van vroegere trauma’s maakte het die bewuste dag zwart voor jouw ogen. Zo zwart dat je niet eens meer exact weet wat je de ander hebt aangedaan. Het maakt wat er is gebeurd niet minder erg, maar waarschijnlijk was jij op dat moment minstens net zo bang als je slachtoffer.

“Wanneer mag ik weg?” Je herhaalt je vraag nogmaals. Ondanks je lege gezichtsuitdrukking zie ik dat je schrikt wanneer je hoort dat je hier een jaar opgenomen zult moeten zijn. Een jaar! Dat zijn 52 weken. En wel 365 dagen! Met grote ogen kijk je me vanonder de klep van je donkergroene baseball cap heel eventjes aan. “Oké, duidelijk”, zeg je dan zacht. Het gemompel is terug en je staart weer onafgebroken naar de afgesleten neuzen van je sneakers. Hopelijk lukt het om in dit jaar samen jouw verhaal stukje bij beetje te ontrafelen en je de juiste behandeling te bieden. Zodat je nooit meer zo bang hoeft te worden als je die nacht moet zijn geweest.

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.