Verpleegkundigen werken aan wetenschappelijke inhaalslag

Het Wetenschappelijk College Verpleegkunde V&VN is een feit. De 13 hoogleraren verpleegkunde van Nederland gaan samen de wetenschappelijke agenda op het gebied van verpleegkunde vormgeven. Wat betekent dit college voor verpleegkundigen en verzorgenden? Wat merken jullie ervan in de praktijk? Een Q&A met Sonja Kersten, directeur V&VN; “Als je de hoeveelheid wetenschappelijke literatuur van de medisch specialistische zorg vergelijkt met die van de verpleegkundige zorg schrik je je lam. We hebben echt een inhaalslag te maken.”

1. Waarom is het Wetenschappelijk College Verpleegkundigen opgericht?

“Meer, onafhankelijk, wetenschappelijk onderzoek is van groot belang voor de onderbouwing en de doorontwikkeling van het verpleegkundig vak. Het is letterlijk het fundament onder alles wat we doen. Ik ben dan ook heel erg blij met deze belangrijke stap voor alle verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen en verzorgenden, en ook voor V&VN. Het is echt uniek! Hiermee gaat een langgekoesterde wens in vervulling.”

2. Waarom is wetenschappelijk onderzoek belangrijk voor het verpleegkundige vak?

“We willen veel meer weten over de effecten van het verzorgend en verpleegkundig handelen op de kwaliteit van leven van de patiënt, op de zelfredzaamheid, op verbetering van de gezondheidstoestand, op het voorkomen van ziekte door verpleegkundige preventieve maatregelen, noem maar op. Er is wat dat betreft nog een wereld te winnen. Binnen het verpleegkundig domein is nog weinig onderzoek gedaan naar de effecten van bepaalde dagelijkse handelingen. Zijn bijvoorbeeld verpleegkundige interventies voor smetten of incontinentie echt goed onderzocht? Als je de hoeveelheid wetenschappelijke literatuur van de medisch specialistische zorg vergelijkt met die van de verpleegkundige zorg schrik je je lam. We hebben echt een inhaalslag te maken. Er is nog veel kennis op te bouwen op zogenaamde ‘nurse sensitive outcomes.’

3. Voor verpleegkundigen en verzorgenden lijkt de wetenschap soms ver weg. Hoe zie jij dit?

“Dit klopt. Er is nog een belangrijke brug te slaan tussen de wetenschap en de praktijk. De verbinding tussen onderzoek, onderwijs en de beroepspraktijk is nog niet optimaal. Zo gaat er belangrijke kennis verloren of wordt die kennis in de praktijk niet benut. Dat is zonde! Met het WCV probeert V&VN die brug te slaan. Daarnaast vind ik het ook heel belangrijk dat verpleegkundig onderzoek wordt gecombineerd met werken in de praktijk. In Nederland is het vaak of-of. In het buitenland zie je juist veel verpleegkundigen die zowel patiëntenzorg verlenen als onderzoek doen, die combinatiefuncties zorgen er vaak voor dat het onderzoek veel praktijkgerichter is!”

4. Wat merken verpleegkundigen en verzorgenden van het onderzoek WCV?

“Er komt meer zicht op de uitkomsten van zorg door het handelen verpleegkundig specialisten, verpleegkundigen en verzorgenden. En dat is belangrijk. Want veel domeinen zijn ècht bij uitstek verpleegkundige domeinen, de interventies die wij daarop plegen hebben een heel groot effect op de kwaliteit van leven van patiënten. Denk bijvoorbeeld aan wondzorg, pijn, vermoeidheid, (onder)voeding, sociaal en psychisch welbevinden. We willen dat effect natuurlijk zo groot mogelijk laten zijn, zodat we onze zorg zo goed mogelijk verlenen en de patiënt er beter van wordt. En daarvoor is onderzoek nodig!

5. Als verpleegkundigen en verzorgenden iets willen laten onderzoeken, kunnen ze de WCV dan benaderen?

“Vanuit V&VN zullen we namens het WCV regelmatig de leden vragen welke knelpunten zij in de praktijk ervaren. En dan gaan we kijken of er goede onderzoeksvragen op te verzinnen zijn. Vanzelfsprekend kunnen leden altijd proactief onderwerpen aandragen. Zo kan je rechtstreeks mailen met info@venvn.nl Wij verzamelen dan alle input en nemen dit mee voor nieuwe landelijke onderzoeksprogramma’s.”

6. Waar gaat het WCV als eerste mee aan de slag?

“Er is al zicht op welke onderwerpen urgent zijn om opgepakt te worden, maar er zullen nog specifieke uitvragen voor onderzoeksvragen komen en die moeten worden geprioriteerd en uitgewerkt. Daarnaast zal het WCV advies gaan geven op onderwerpen en thema’s die voor V&VN en het bestuur van belang zijn.”

7. Wat hoop je dat het WCV over 2 jaar heeft bereikt?

“Ik hoop dat het WCV zich gaat ontwikkelen tot het ‘wetenschappelijk geweten’ van de beroepsvereniging zoals hoogleraar Marieke Schuurmans altijd zegt. Het onderbouwen en uitbreiden van kennis over de verpleegkunde is essentieel en verdient de boost die het WCV kan geven.”

Over het college

Het college is onderdeel van V&VN. Het college bestaat uit 13 hoogleraren op het gebied van de verpleegkunde. Het WCV en V&VN werken nauw met elkaar samen. V&VN haalt alle relevante onderwerpen op bij verpleegkundigen en verzorgenden en deelt dit met het WCV. Het WCV kan vervolgens vanuit een onafhankelijk perspectief haar licht hierover laten schijnen of de input vertalen naar onderzoeksprogramma’s. Daarnaast helpt het WCV V&VN bij het wetenschappelijk onderbouwen van haar beleid. Op deze wijze werken V&VN en het WCV samen aan het steviger onderbouwen van ons vak.
Binnen het WCV worden verschillende Denktanks ingericht op basis van inhoudelijke thema’s. In de denktank werken promovendi, verpleegkundig wetenschappers, lectoren en hoogleraren samen rondom een bepaald onderwerp. De eerste Denktank die wordt ingericht is de Wetenschappelijke Denktank Wijkverpleging.

Hieronder stellen we hen en hun onderzoeksgebied graag aan je voor:

• Hester Vermeulen, hoogleraar verplegingswetenschap 
• Marieke Schuurmans, Hoogleraar verplegingswetenschap 
• Sandra Zwakhalen, hoogleraar Geriatrische Zorg Thuis 
• Tiny Jaarsma, hoogleraar Verplegingswetenschap 
• Monique van Dijk, hoogleraar verplegingswetenschap 
• Lisette Schoonhoven, hoogleraar verplegingswetenschap
• Wilma J.M. Scholte op Reimer, hoogleraar complexe zorg 
• Jan Hamers, hoogleraar ouderenzorg 
• Saskia Teunissen, hoogleraar palliatieve zorg/hospicezorg 
• Bianca Buurman, hoogleraar acute ouderenzorg 
• Berno van Meijel, hoogleraar ggz verpleegkunde
• Anneke Francke, hoogleraar verpleging en verzorging 
• Petrie F. Roodbol, hoogleraar verplegingswetenschappen 

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.