‘We zijn het geheugen van de zorg’

Wist jij dat FNI (voorheen bekend als Florence Nightingale Instituut) het enige onlinemuseum van Nederland is? Het kenniscentrum richt zich op de geschiedenis van verzorging en verpleging in Nederland. Deze week is het de Nationale Museumweek in Nederland. Een goed moment om FNI eens in het zonnetje te zetten. Wij spraken met Hugo Schalkwijk, de conservator van het museum: “We moeten de plek in de geschiedenis over verzorgenden en verpleegkundigen opeisen.”                 

Hugo, wat is het FNI precies?

“We zijn het eerste en enige Nederlandse museum dat als digitaal museum staat ingeschreven in het museumregister. Wij hebben geen fysiek museumgebouw, maar een website waarop onze collectie te bewonderen is: www.fni.nl. Daar vind je tientallen exposities over de gehele breedte van het vak. Denk een expositie over de evolutie van de ziekenverzorgende tot verzorgende IG, tot exposities over de geschiedenis van de GGZ en gehandicaptenzorg. Dit betekent overigens niet dat we geen fysieke collectie hebben! In Culemborg staat een depot met ongeveer 7.000 objecten: het welbekende insigne, oude gebruiksvoorwerpen, uniformen en topstukken zoals de pop van zuster Stieltjes. Allemaal met hetzelfde doel: het cruciale werk van verpleegkundigen en verzorgenden door de geschiedenis heen documenteren.”

Waarom is dit kenniscentrum zo belangrijk?

“Kennis van geschiedenis kan enorm helpen bij het begrijpen van huidige kwesties in de zorg. Neem de coronacrisis: dat juist verpleegkundigen en verzorgenden cruciaal zijn in zo’n crisis is niets nieuws. Helaas is er in de geschiedenis maar weinig aandacht voor deze rol. Dat komt deels omdat het werk van verpleegkundigen en verzorgenden niet altijd goed is gedocumenteerd. Hier is lange tijd maar weinig aandacht voor geweest, deels vanwege het imago van vrouwenberoep. Daar komt gelukkig steeds meer verandering in. Alleen zo eisen we de plek op in de geschiedenisboeken die verpleegkundigen en verzorgenden verdienen. Daar zijn wij als FNI voor. We zijn een beetje het geheugen van de zorg.”

Hoe kunnen mensen het museum bezoeken?

“Dat is simpel: bezoek www.fni.nl! Maar het is ook mogelijk om onze pop-up expositie te huren. Zo krijg je een stukje van onze collectie bij jou in de organisatie.”

Hoe zie je de toekomst van FNI voor je?

“Dan kijk ik graag naar onze Britse collega’s van de Royal College of Nursing. Ik ben erg jaloers op hun doorzoekbare digitale archief en bibliotheek dat reikt van de tijd van Florence Nightingale tot nu. Dat zou ik graag ook met het FNI willen bereiken. Hierop kunnen verpleegkundigen en verzorgenden heel gemakkelijk een stuk geschiedenis van hun eigen vak vinden en bijvoorbeeld meenemen in wetenschappelijk onderzoek. Het zou geweldig zijn als we zoiets ook in Nederland kunnen opzetten.”